در طی سالهای اخير در ساخت دستگاههایی با نام دستگاههای غبارگيری ماشینی فرش به وجود آمده است که مي توان در زمان كوتاهتری تعداد زيادی فرش را غبارگيری نمود. دستگاههای جديد غبارگيری از بازده بالايی برخوردارند .
قالیشویی فرش‌های دستباف، چه آنان که بر روی زمین قرار می‌گیرند و یا آنان که بر روی دیوار جنبه تزیینی دارند، به علت تماس دائمی با انواع آلودگی باید شسته شود. اما پیش از شست‌وشو، باید غبار حاصل از گرد و خاک و ذرات معلق موجود در فضا از سطح و میان پرز فرش دستباف خارج شود.
پس غبارگیری ماشینی فرش پیش از شست‌وشوی فرش به دو دلیل انجام می‌گیرد :
- غبارگیری فرش دستباف، باعث افزایش راندمان شست‌وشوی فرش دستباف می‌شود.
- ذرات ریز غبار به صورت لایه‌ای نازک در میان پرزهای فرش نفوذ می‌کند.
این لایه جاذب رطوبت بوده و در طولانی مدت باعث پوسیدگی زودرس فرش می‌شود. از این‌رو غبارگیری فرش، پیش از شست‌وشو امری ضروری و الزامی است. غبارگیری فرش به دو صورت ماشینی و دستی انجام می‌گیرد.
نحوه عملکرد دستگاه غبارگیری ماشینی فرش :
دستگاه غبارگیری ماشینی فرش در واقع گردونه بزرگی است كه در درون اتاقك بزرگتری قرار دارد. گردونه متحرك از ميله های فلزی ساخته شده است و تا حدودی شبيه به ماشين های لباسشويی عمل مي نمايد.
اتاقك اين دستگاه دارای در بزرگی است كه پس از بازكردن آن ، تعداد مشخصی فرش ( با توجه به ظرفيت دستگاه ) را داخل آن نموده و در آن را مي بندند. سپس گردونه داخل دستگاه به حركت درآمده و با سرعت به دور خود مي چرخد.
فرشها بر اثرحركتهای دوراني ، از پايين به بالای گردونه و بالعكس حركت كرده و بر اثر اين حركت گرد و خاك آنها كاملاً گرفته مي شود. گرد و غبار خارج شده از ميان ميله های گردونه خارج شده و به وسيله يك كانال از اتاقك خارج و به محفظه مخصوصی هدايت مي گردد.
گاه امتداد اين كانال ها به درون حوضچه هاي آب است تا از آلودگی هوا نيز كاشته شود و هر از گاهی آب حوضچه ها تخليه مي گردد. در صورت استفاده از ماشين های غبارگيری جديد باز هم بايد ابتدا قاليهای كهنه و قديمی را شناسايی نمود.
زيرا بر اثر حركت مداوم قاليها در درون دستگاه ممكن است صدمات خاصی به فرش وارد گردد. هر چند در اين دستگاهها نسبت به دستگاههای قديمی حفاظت فرش بيشتر است و صدمه كمتری به آن وارد مي آيد.
انواع غبارگیری ماشینی فرش :
غبارگیری دستی :
فرش‌های نوبافت به این صورت است : پهن کردن فرش روی شبکۀ توری فلزی و ضربه زدن با چوب به پشت فرش
فرش‌های قدیمی: غبارگیری دستی برای فرش‌های کهنه ممنوع است.
استفاده از برس‌های نرم و کشیدن جاروبرقی (حفظ فاصلۀ مناسب بین نوک مکنده با سطح فرش)
غبارگیری ماشینی :
-دستگاههای قدیمی: با برس‌های مخصوص داخل دستگاه پرز فرش شانه می‌شود سپس به وسیلۀ محورهای استوانه‌ای با نوارهای پلاستیکی یا برزنتی ضربات مکرّر به پشت فرش وارد می‌شود.
دستگاههای جدید: شبیه ماشین لباسشویی بزرگ که غبار فرش را با حرکت دورانی خارج می‌کند.