فرش استان خراسان در صنعت فرش و قالی بافی ارزش و اهمیت بالایی داراست. خطه خراسان، به واسطه وسعت مراتع و آبادیھای بیشمار، از مراکز عمده پرورش دام است که بافندگان را بر آن میدارد تا پشم مرغوب و نرم و لطیف برای بافت فرش و قالی به کار گیرند. همچنین شهر هرات شهر نقاشان و مینیاتوریست ها بوده و همه و همه دست به هم داده اند تا استان خراسان در فرش بافی و قالی بافی از ارزش بالایی برخوردار باشد.
بومی سازی نقش های فرش ایرانی و اهمیت فرش استان خراسان :
یک از پدیده های مثبت در صنعت فرش بافی ، بومی سازی آن است. زیرا هر شهری بسته به عواملی طرح ها و طریقه بافت خود را دارد. اما باید دانست که گران ترین فرش های دست بافت در مشهد و کاشمر و سبزوار و نیشابور می باشد و این شهر ها نقطه عطفی در صنعت فرش دست بافت هستند.
در اهمیت بومی سازی میتوان مثالی زد. مثلا رنگ بندی قالی اقوام مختلف متفاوت است به طور مثال قالی بلوچ، کرد و ترکمن بین پنج الی هفت رنگ است اما در قالیهای عشایر رنگ زیادی وجود ندارد و در قالیهای شهری مانند قالی مشهد و بیرجند ۲۰ الی ۲۵ رنگ است. آنچه مهم است چیدمان و زیبایی رنگ است
اما دلیلی نمیشود تا شهرهای دیگر نتوانند تابلوفرش و فرش های زیبا و گرانبها ببافند. قم ، جام ، قوچان و .. هم در سبک عشایری توانسته اند در این شغل فعالیت کنند و محصولات خود را در ایران و جهان به مردم و طرفداران فرش دست بافت عرضه کنند.
تاریخچه فرش استان خراسان :
فرش استان خراسان بعد از عصر صفویه فراز و نشیب زیادی را از سر گذرانده است. بالاخره آخرین نشیب خود را در اواخر سلسله قاجاریه از سر گذرانید.
بازرگانان تبرزی با تاسیس کارگاههای متعدد قالی و فرش موجب رونق مجدد فرش استان خراسان شدند و با اعزام بافندگان تبریزی به این خطه موجبات رونق این حرفه قدیمی را در آن فراهم نمودند و طبعاً از آن زمان به بعد بود که طرحها و روش های بافت آذربایجان توسط این افراد که به خاطر علایق مذهبی و همچنین انگیزه های شغلی در شهر مقدس مشهد مجاور شده بودند در خراسان رواج گرفت. قدیمی ترین قالی مجموعه آستان قدس رضوی ( اندازه این قالی بیش از ۴ ۳ متر است که طرح زیبایی از اسلیمی شیوه زمان صفوی دارد. نقش ﺁن ساقه های گل، برگها و نگاره های مارپیچ مي باشد كه برخی از گلها با گلابتون نقره ای بافته شده است. رنگ متن آن، قرمز لاکی است و حاشیه های آن آبی رنگ است.) نزدیک ۱۶۰ سال پیش بافته شده است که سابقه قالیبافی مشهد نیز رقمی در همین حد، حدس زده می شود یعنی همان زمان که بازرگانان تبریزی برای گسترش صادرات قالی دست به تأسیس کارگاههای متمرکز در برخی از شهرها و روستاها و از جمله در مشهد زدند.