انواع فرش ماشینی

انواع مختلف فرش ماشینی

فرش های ماشینی موجود در بازار ایران از نظر مدل، شانه و تراکم، سبک در انواع مختلف تولید می شوند. از نظر جنس فرش را می توان به فرش اکریلیک، پلی استر، بی سی اف تقسیم کرد. در این مقاله قصد داریم تا به معرفی انواع فرش ماشینی، مزایا و معایب آن بپردازیم.

انواع فرش ماشینی از نظر شانه

در حال حاضر انواع فرش ماشینی در شانه و تراکم مختلف تولید می شود:

• فرش ۵۰۰ شانه

گالری فرش ۵۰۰ شانه فرش کاشان

فرش ۵۰۰ شانه در سال های اولیه تولید فرش ماشینی، جزو کالاهای لوکس بازار بود. فرش های ماشینی ۵۰۰ شانه با دستگاه های بافت فرشی چون واندویل، شونهر، تکسیما و تکنولوژی های ASR، CRX و… تولید می شود.

تراکم بافت فرش های ۵۰۰ شانه از ۱۰۰۰ شروع و تا ۲۲۵۰ قابل بافت است. فرش های ۵۰۰ شانه در ۵ رنگ تولید می شد، اما در دستگاه های پیشرفته مثل CRX، تا ۸ رنگ واقعی قابلیت بافت دارد.

• فرش ۷۰۰ شانه

گالری فرش ۷۰۰ شانه فرش کاشان

با ورود فرش ۷۰۰ شانه در اواسط دهه ۸۰ به بازار فرش، تنوع نقشه های فرش ماشینی افزایش یافت. در ابتدا از دستگاه های CRX شرکت واندویل برای بافت فرش های ۷۰۰ شانه با تراکم ۱۵۰۰ و از ۸ رنگ استفاده می شد. اما با ورود دستگاه HCP فرش های ماشینی هفتصد شانه در تراکم ۲۵۵۰ بافت شد و تنوع رنگی آن نیز تا ۱۰ رنگ افزایش یافت.

امروزه، فرش های ۷۰۰ شانه به دلیل تراکم بافت بالا، خاب مناسب، قیمت به صرفه و تنوع نقشه جزو فرش های ماشینی پر فروش در بازار به شمار می آیند.

• فرش ۱۰۰۰ شانه

گالری فرش ۱۰۰۰ شانه فرش کاشان

یکی دیگر از انواع فرش ماشینی، فرش ۱۰۰۰ شانه است که اولین بار در سال ۹۲ و با ماشین واندیل HCI در شهر کاشان بافته شد. فرش های ۱۰۰۰ شانه در دو رنگبندی،  ۱۰ رنگ و ۸ رنگ و با تراکم ۳۰۰۰ تولید می شوند. این فرش ها به صورت ساده و گل برجسته نیز در بازار موجود است. از ویژگی های فرش های ۱۰۰۰ شانه، خاب بیشتر نسبت به فرش های ۱۲۰۰ شانه و تراکم بالاتری به نسبت فرش ۷۰۰ شانه دارد. این دو مورد سبب محبوبیت بیشتر آن در بین افرادی شده که به نشست و برخاست بر روی فرش، زیبایی و ریزبافتی فرش اهمیت می دهند.

• فرش ۱۲۰۰ شانه

گالری فرش ۱۲۰۰ شانه فرش کاشان

فرش  ۱۲۰۰ شانه با تراکم ۳۶۰۰ نیز با دستگاه واندویل HCI X2 تولید می شود. ارتفاع خاب فرش ۱۲۰۰ شانه کمتر از ۱۰۰۰ شانه است و ضخامتی در حدود ۸ میلی متر دارد. فرش های ۱۲۰۰ شانه در انواع ۸ رنگ و ۱۴ رنگ تولید می شوند و انواع گل برجسته و ساده در بازار یافت می شوند. فرش ۱۲۰۰ شانه جزو ظریف‌ترین و ریزبافت‌ترین فرش ماشینی است و بیشتر در اتاق پذیرایی مورد استفاده قرار می گیرد.

• فرش ۱۵۰۰ شانه

گالری فرش ۱۵۰۰ شانه فرش کاشان

فرش ۱۵۰۰ شانه، جزو تولیدات جدید صنعت فرش است که با ماشین آلات مدرن HCI X2 بافته می شود و تراکم بافت آن ۴۵۰۰ می باشد. ضخامت این فرش ها به شدت نازک بوده و خاب آن به ۶ میلی متر می رسد. در حال حاضر، فرش های ماشینی ۱۵۰۰ شانه به صورت گل برجسته بافته و به بازار عرضه می شود. این فرش به عنوان کالایی لوکس می باشد و قیمت بالایی دارد و بیشتر برای خانه های مجلل و در فضاهای کم رفت و آمد مورد استفاده قرار می گیرد.

انواع فرش ماشینی از نظر جنس نخ خاب

در بین انواع فرش، بهترین نوع فرش ماشینی آن هایی هستند که در بافتشان از نخ اکریلیک استفاده می شود. با ورود اولین دستگاه های بافت فرش ماشینی در ایران، در دهه ۴۰ و ۵۰، فرش ها با نخ بی سی اف بافته می شد. اما با گذشت زمان و با ورود ماشین آلات مدرن و تکنولوژی روز و جدید، این نوع الیاف جای خود را به الیاف اکریلیک داد و انواع فرش در شانه و تراکم مختلف تولید و عرضه می شود.

۱- فرش اکریلیک

البته نخ اکریلیک نیز مانند شانه و تراکم فرش، در طول زمان تغییراتی داشته و کیفیت آن بهتر شده است. کیفیت الیاف اکریلیک افزایش یافته و مشکلاتی مانند پرزدهی، ایجاد آلرژی مشکلات تنفسی برای افراد و… با پیشرفت تکنولوژی و با فرآیند هیت ست کردن نخ های اکریلیک رفع شده است. تولیدکنندگان فرش در ایران از این الیاف برای تولید انواع فرش کلاسیک، مدرن و نیز فانتزی استفاده می کنند.

نخ های اکریلیک بسیار بادوام بوده و در برابر روغن و مواد شیمیایی مقاومت بالایی دارد و دیرتر کثیف می شوند و از طرفی بر اثر شستشو آب نمی رود و رنگ پس نمی دهد. به همین دلیل فرش های بافته شده با این الیاف ماندگاری و عمر زیادی دارند. الیاف اکریلیک نرم و سبک هستند و با لمس آن متوجه نرمی آن خواهید شد، همچنین نما و ظاهری زیبا دارد و در برابر سایش مقاوم هستند.

مزایای فرش اکریلیک

• کیفیت بافت بالا در مقایسه با دیگر الیاف
• قابلیت شستشو راحت
• عدم پرزدهی
• زیر دست نرم تر در قیاس با دیگر نخ ها
• طول عمر بیشتر به نسبت سایر الیاف

معایب فرش اکریلیک

• مقاومت کم در برابر حرارت زیاد
• قیمت بالای فرش های اکریلیک نسبت به الیاف دیگر
• در صورت عدم هیت ست شدن نخ اکریلیک، امکان ایجاد کمی مشکلات تنفسی وجود دارد.

۲- فرش ماشینی پلی استر

فرش های تولیدی با نخ پلی استر، ازجمله انواع فرش ماشینی است توسط کارخانه های ایرانی بافته و عرضه می شود. در ایران فرش پلی استر به فرش ابریشم گونه معروف است و با این نام شناخته می شود.

الیاف پلی استر مانند دیگر الیاف مصنوعی جایگزین مناسبی جهت استفاده از الیاف طبیعی مانند پنبه می باشد. الیاف پلی استر دارای ویژگی هایی چون استحکام بالا، برگشت پذیری و ثبات ابعادی، مقاومت سایشی در برابر نور خورشید و… را دارد. از نخ اکریلیک بیشتر برای بافت فرش های ماشینی کلاسیک استفاده می شود و نخ پلی استر بیشتر در بافت فرش فانتزی و مدرن کاربرد دارد. به این دلیل که نخ پلی استر از نظر ظاهر دارای براقیت بیشتری است و سبب زیبایی بیشتری در فرش های فانتزی می شود. فرش پلی استر گزینه بسیار خوبی برای استفاده برای فضاهای کم رفت و آمد و کم پاخور مانند اتاق خواب است.

یکی دیگر از دلایل محبوبیت بیشتر استفاده از الیاف پلی استر برای بافت فرش های فانتزی، قیمت مناسب آن است. فرش های فانتزی در بین خانواده های ایرانی بیشتر در اماکن کم رفت و آمد، مانند اتاق خواب استفاده می شود. به همین دلیل، خانواده ها مایل هستند تا هزینه کمتری به نسبت فرش اتاق نشیمن و پذیرایی متقبل شوند. و همچنین فرش های پلی استر، زیبایی منحصر به فردی دارند که سبب می شود تا شرکت ها و تولید کنندگان فرش ماشینی در بافت فرش های فانتزی بیشتر از الیاف پلی استر استفاده کنند.

مزایای فرش پلی استر

• دارای زرق و برق، رنگ های زنده و شاداب تر در مقایسه با سایر الیاف
• قیمت مناسب
• کیفیت خوب
• دارای نرمی و لطافت
• عدم جذب رطوبت
• عدم پرزدهی
• مقاومت در مقابل آبرفتگی
• قابلیت شستشو راحت

معایب فرش پلی استر

• عدم مقاومت در مقابل حرارت
• طول عمر کمتر در قیاس با نخ اکریلیک
• ضخامت کمتر فرش به نسبت فرش اکریلیک
• مقاوت کم در برابر حرارت
• بعد از شستشوی زیاد، امکان از دست رفتن حالت اولیه فرش وجود دارد

۳- فرش ماشینی بی سی اف

بعد از الیاف پلی استر، بیشترین نخ مورد استفاده در بافت فرش های فانتزی الیاف بی سی اف است. در حال حاضر جزو ارزان ترین فرش های ماشینی در ایران، بعد از گلیم فرش، می باشد. فرش های بافته شده با نخ بی سی اف دارای مواد اولیه ارزان تری به نسبت دیگر نخ ها است. و نیز فرش های بی سی اف، در شانه و تراکم پایین (بالاترین شانه این فرش ۵۰۰ شانه است) تولید می شوند.

از نخ بی سی اف بیشتر در بافت فرش های فریز، گبه و فرش اتاق کودک استفاده می شود. و در مقایسه با دیگر نخ ها، طول عمر کمتری دارد. طول عمر مفید فرش بی سی اف در حدود ۲ تا ۴ سال می باشد. ضخامت این نوع نخ بالاست و حالت پفکی دارد، به همین دلیل بیشتر در برای بافت فرش های ۳ بعدی از نخ بی سی اف استفاده می شود. الیاف BCF ویژگی های خوبی دارد و نیز قیمت بسیار پایین تری در مقایسه با دیگر الیاف مورد استفاده در بافت فرش دارد.

مزایای فرش بی سی اف

• فرش بی سی اف قیمت ارزانی دارد
• پرزدهی بسیار کمی دارد
• فرش های بی سی اف ضخامت مناسبی دارند
• بیشتر در تولید فرش های فانتزی مورد استفاده است

معایب فرش بی سی اف

• طول عمر کمتر در قیاس با سایر نخ ها
• شستشوی سخت
• دارای شانه و تراکم پایین
• مقاوت کم در برابر شستشو

کلام آخر

در این مقاله سعی کردیم بیشتر در مورد انواع فرش ماشینی توضیحاتی برای شما بیان کنیم. همانطور که گفته شد، هر یک از این فرش ها دارای مزایا و معایب خاصی هستند. به همین دلیل دقیق گفت که، کدام نوع از فرش ماشینی برتری بیشتری با بقیه دارد. خریداران می توانند با توجه به فضایی که قرار است فرش در آنجا مورد استفاده باشد، تعداد شانه و تراکم، انتخاب خوبی داشته باشند.