آشنايي و شناخت رنگها در نقشه فرش

آشنايي و شناخت رنگها در نقشه فرش

جهت آشنايي و شناخت رنگها در نقشه فرش ابتدا با رنگ های مکمل کار را آغاز می کنیم. اگر دو رنگ را با هم ترکیب کردید و رنگ حاصله، خاكستری ( بی فام ) بود، به این دو رنگ، رنگ‌های مکمّل می‌گویند. همانطور که از اسمشان پیداست، دو رنگ مكمّل، همدیگر را كامل می‌كنند؛ یعنی در مجاورت يكديگر، هر كدام باعث تحريك ديگری می‌شود. اما به محض ترکیب آن دو، این خاصّيت از بین رفته و ترکیبی خنثی ( خاکستری )، به‌وجود می‌آید. به عنوان مثال، زرد مكمّل بنفش، آبی مكمّل نارنجی؛ و قرمز، مكمّل سبز می‌باشد. گفتنی است در چرخه‌ی رنگ ایتن، رنگ‌های مكمّل در امتداد قطر دايره و روبروی هم قرار دارند..

رنگ‌های اولیه و ثانویه جهت آشنايي و شناخت رنگها در نقشه فرش:

از طريق شناسایی طرح رنگ و دايره‌ی رنگ، دوازده رنگ را از رنگ‌های اصلی یا اوّلیه که شاملِ زرد، قرمز و آبی می‌شود، می‌سازند. رنگ‌های ثانويه نیز به قرار زير می‌باشد:

• نارنجی ( زرد + قرمز )
• سبز ( زرد + آبی )
• بنفش ( قرمز+ آبی )

به یاد داشته باشید که اين سه رنگ ثانويه، بايد بسيار با دقّت مخلوط شوند و هيچ‌كدام از آن‌ها نبايد به سوی هيچ يك از اجزاءِ تركيبی ميل كنند. به اين ترتيب ملاحظه می‌كنيد كه به دست آوردن رنگ‌های ثانويه از طريق ترکیب کردن رنگ‌ها، كار چندان ساده‌ای نيست.

كنتراست رنگ

وجود كنتراست ميان رنگ‌ها، صرفاً به معنای وجود تضاد ميان آن‌ها نيست، بلكه بررسی روابط و مقايسه‌ی ميان آن‌هاست. به‌عنوان مثال، در فرش کاشان وقتی از سياه و سفيد به عنوان نهايت كنتراست روشنی – تيرگی یاد می‌کنیم، مقايسه‌ای بر اساس مفهوم تيرگی و روشنی ميان آن‌ها صورت داده‌ایم. نکته‌ی مهم درباره‌ی دو رنگِ سفید و سیاه این است که سفید، موجب تضعيف درخشش رنگ‌های مجاور می‌شود و در نتیجه آن‌ها را تار می‌سازد، و بالعکس، رنگ سياه، موجب می‌شود که رنگ‌های مجاور، روشن‌تر به نظر آيند. به همين دليل، رنگ‌های سفيد و سياه می‌توانند عناصر نيرومندی در كلّ تشكيلات رنگ به شمار آيند.همان طور که ملاحظه می کنید آشنايي و شناخت رنگها در نقشه فرش کار چندان آسانی نیست.

كنتراست تيرگي و روشنايي

تأثيراتی كه كنتراست تيرگی – روشنی رنگ، روی روابط ميان رنگ‌ها، و روی مخاطبين يك اثر هنری مي‌گذارد، از اهميت ويژه‌ای برخوردار است. تا جایی که، بخش قابل توجهی از موفّقيت آثار هنرمندان نقّاش، در طول تاريخ هنر، در ارتباط با چگونگی استفاده از كنتراست تيرگی – روشنی است.

كنتراست سرد و گرم

كنتراست سرد و گرم بر پايه‌ی احساسی درونی استوار است که از ديدن رنگ‌ها به‌وجود می‌آيد. این بدان معناست كه ما از طريق حسّ بينایی و با ديدن رنگ‌ها، احساس سردی یا گرمی می‌کنیم؛ و رنگ‌ها می‌توانند بر تمامی وجود ما تأثير بگذارند. مي‌توان قرمز- نارنجي را به عنوان پر حرارت ترين رنگ، و سبز- آبی را سردترين رنگ برشمرد.

كنتراست كيفيت

در اينجا منظور از كيفيت، حالت خلوص و اشباع رنگ است. وقتی‌كه يك رنگ خالص را دركنار رنگ‌های ناخالص، قرار دهید، كنتراست كيفيت رنگ ايجاد می‌شود. درباره‌ی رنگ ناخالص هم باید گفت: زمانی که رنگی با سیاه، سفید، خاكستری يا مكمّل خود، مخلوط شود، از حالت خلوص خود خارج می‌گردد. رنگ ناخالص، درخشش رنگين خود را از دست داده و در نتیجه کدر می‌شود. در هنرهای بصری که از رنگ استفاده می‌شود، با بهره گرفتن از كنتراست كيفيت، اوج درخشش رنگ‌ها به نمايش گذاشته می‌شود.

كنتراست وسعت

كنتراست وسعت، سطوح مستلزم و متناسب بين دو يا چند قسمت ( سطح ) از رنگ‌هاست. اين تضاد، بين كمی ‌و زيادی، يا بزرگی و كوچكی است.

هارمونی رنگ‌ها

منظور از هارمونی رنگ‌ها، ارزیابی اثرات دو يا چند رنگ می‌باشد. البته قضاوت افراد درباره‌ی هماهنگی رنگ‌ها متفاوت است؛ تركيبی از رنگ در نزد افراد عمومی، زمانی هماهنگی يا هارمونی، ناميده می‌شود كه از رنگ‌های متفاوت با سايه‌های يكسانی ايجاد شده‌باشد. هارمونی دلالت بر توازن و تقارن نيروها می‌كند.