شاید برای شما جالب باشد که تاریخ فرش و فرش بافی در دوره هخامنشیان به عنوان اولین و قدیمی ترین بافندگان قالی دست بافت جهان در این مقاله بررسی شود.
فرشی به نام پازیریک قدیمی ترین فرش دستبافت ایرانی ست که طبق حدس و گمانه زنی های قوی باستان شناسان ، بر اساس نقش هایی که بر روی آن درج شده که نشانی از تخت جمشید دارد بافته عصر هخامنشی است.
این فرش در پاریس یا در کشورهایی که سلطه فرهنگی سیاسی ایران بر آن بوده بافته شده است. متاسفانه همواره در طول تاریخ اوضاع سیاسی باعث شده تاریخ اشیای کهن دست کاری و تحریف شود، قالیچه ی پازیریک هم از این امر مستثنی نبوده ست.
تاریخ فرش و فرش بافی در دوره هخامنشیان :
امپراطوری گسترده و قدرتمند هخامنشی نه تنها خود از صنایع و تولیدات دنیای زیر سلطه اش در تجملات وتزیینات دربار و پایتخت خویش استفاده می کرد بلکه با حمایت از حرفه ها و صنایع به تولید بسیاری از کالاها و به خصوص انواع پارچه نیزمی پرداخت.
شايد در حدود ۳۰۰۰ سال قبل شبان های چادرنشين دريافتند که اگر چله‌اي از نخ را روي يک چارچوب بگسترانند و سپس روي آن گره بزنند سطحي نرم و صاف را براي زير پاي خود ايجاد مي‌کنند که در برابر باد و رطوبت مقاوم و تاشو بوده و قابل‌حمل در کنار مهاجرت‌هاي همراه با گوسفندان به‌سوی مراتع سرسبزتر در فصول مختلف سال باشد.
در سال ۱۹۴۹ ميلادي سرگئي رودنكو باستان شناس روس هنگام كاوش در گورهاي اقوام سكايي منطقه ي پازيريك در دامنه هاي جنوبي آلتايي در سيبري به يافتن دست بافته اي موفق شد.
دره پازيريك كه از نظر باستان شناسي بسيار غني است. یافته هایی از ده ها وسیله زندگی مثل لباس و ابزار آلات و … که در زندگی افراد بیابان گرد نقش مهمی داشت.
خصوصیات فرش پازیریک :
فرش پازیریک در ابعاد ۲۳/۱۸۹*۲۰۰ سانتی متر پیدا شد.
این فرشش از پشم ساخته شده بود.
رج شمار آن ۳۶۰۰ گره بود که هم اکنون در شمار فرش های نفیس است.
تصاویر موجود بر روی این قالی ۲۴ عدد مربع است که داخل هر یک از آنها یک ستاره هشت پر است. در ردیف دوم ان تصاویر حیوانی افسانه ای شبیه شیر بالدار و در ردیف سوم آن ۲۴ گوزن شاخ پهن و در ردیف چهارم آن چهار ستاره هشت پر تکرار شده است. حاشیه آن ۲۸ اسب سوارکار هستند.
این فرش به دلیل محلی که در آن پیدا و کشف شده به نام فرش پازیریک نامیده شده است.
دلایل ایرانی بودن فرش پازیریک :
تاریخ فرش و فرش بافی در دوره هخامنشیان را میتوان با وجود فرش و نقش پازیریک بررسی بهتری کرد. شواهد زیادی ایرانی بودن پازیریک این دلایل حاصل از بررسی هایی است که بر روی نقوش این فرش انجام گرفته است ، از دلایل مهم دیگر که این فرش را از افتخارات ایران قرار داده مقایسه ی نقش های آن با تخت جمشید است .
همان طور که حتما می دانید نقش برجسته های تخت جمشید بیان گر اوضاع سیاسی، اجتماعی و اتفاقات دوراه هخامنشیان است، مشترکات زیادی بین نقوش تخت جمشید و فرش پازیریک پیدا شده که همین بیانگر ایرانی بودن آن است .
از دلایل دیگری که می توان به آن اشاره نمود صنعت قوی فرش بافی ایران است که هنوز هم در جهان نظیر ندارد به طور کلی نقض ایرانی بودن پازیریک پوچ و غیر واقعی است.