طرز ساختن رنگهاي مورد مصرف در نقشه فرش

آن‌چه باید طرز ساختن رنگهاي مورد مصرف در نقشه فرش بدانید

برای ساختن رنگ‌های هم‌خانواده، اجزاء تركيب، یکسان ولی درصد آن‌ها متفاوت است.طرز ساختن رنگهاي مورد مصرف در نقشه فرش بدین شرح است: در نتیجه اگر درصد اجزای ترکیبی متناسب نباشد، مسلماً رنگ دلخواه به‌دست نمی‌آید. برای توليد هر رنگی، بايد تناسب مخصوص آن رعايت شود. اين تناسب بايد در تمام تركيبات بعدی نیز به دقّت لحاظ شود. روش ترکیب کردن رنگ‌ها برای ساختن رنگ‌های دلخواهمان، به قرار زیر است:

• آبی:

برای ساختن رنگ‌های متعلّق به خانواده‌‌ی آبی، كه از دسته‌ی رنگ‌های سرد محسوب می‌شوند، چهار رنگِ سفيد، سرمه ای، آبی و مشكی با درصدهای مختلف با یکدیگر                 ترکیب می‌شوند.

• خاکی: 

به منظور ساخت رنگ‌های متعلّق به خانواده‌ی خاكی، چهار رنگِ سفيد، قهوه‌ای، دارچينی و مشكی با هم مخلوط می‌شوند.

• سبز:

برای تولید رنگ‌هایی که در گروه سبز جای دارند – كه جزء رنگ‌های سرد محسوب می‌شوند – از تركيبات گوناگونی استفاده می‌شود. به طور مثال برای ساختن رنگ سبزِ               سير، چهار رنگ سفيد، سرمه‌ای، زرد و مشكی به کار می‌رود. حال آن‌که، آآرنگ سبز ِساق چناری ، از تركيب سه رنگ سبز، سفيد و زرد به دست می‌آید. رنگ سبز نيز                       تركيباتي مانند تركيبات سبز سير دارد. با اين تفاوت كه مقدار درصد مشكي به كار رفته در تركيب اين رنگ كمتر از مشكي به كار رفته در سبز سير است.

• بژ:

رنگ بژ نيز از تركيب رنگ‌های قهوه‌ای، سبزِ سير، سفيد و شتری به دست می‌آید.

• طوسی:

برای ساختن سه رنگ طوسي روشن، طوسي متوسط و طوسي پررنگ، از دو رنگ سفيد و مشكي با درصدهاي متفاوت استفاده مي‌شود.

• کِرِم:

دو رنگ كرم و كرم استخواني نيز از تركيب رنگ‌هاي سفيد، زرد و شتري به‌دست مي‌آيند. با اين تفاوت كه درصد سفيد به كار رفته در کرم استخواني بيشتر است.

• شتری:

رنگ شتری، از تركيب سه رنگ زرد، سفيد و دارچينی به دست می‌آید.

• زرشکی :

برای ساختن رنگ زرشكي، دو رنگ لاكي و مشكي اجزاء اصلي تركيب به شمار مي‌روند.

• پوست پیازی:

در ساختمان رنگ پوست پيازي، سه رنگ سفيد، قهوه ای و لاكی شركت دارند.

• نخودی: 

نخودی از ترکیب سه رنگ زرد، سفید و نارنجی بوجود آمده‌است.

بدون شك استفاده از خلّاقيت‌های فردی در توليد انواع رنگ در طرز ساختن رنگهاي مورد مصرف در نقشه فرش نمی‌توان چشمپوشی کرد. يك اصل كلّی كه در هنگام توليد و ترکیب رنگ‌ها بايد رعايت شود، همزنی مداوم تا حصول نتيجه‌ی مطلوب می‌باشد. اهمّیت این موضوع زمانی روشن‌تر می‌شود که بدانیم اكثر رنگ‌ها مانند آبی ِسير، ساعاتی پس از ساخت، رنگ اصلی خود را می‌يابند. بنابراين در اين كار حوصله، دقّت، باريك بينی و توجّه بسيار لازم است در غیر این صورت، با كوچكترين بی‌توجهی، چه بسا حصول نتيجه‌ی كامل، مشكل و احياناً غيرممكن گردد.

رنگ‌هاي مورد استفاده در فرشبافی

در بافت يك فرش، در مناطق مختلف، از رنگ‌های مختلفی استفاده می‌شود. تنوّع رنگ در بافت فرش کاشان می‎تواند از تعداد خیلی کم تا  زیاد متغیّر باشد. تا جایی‌که در بافت بعضی تابلو فرش‌ها، گاه تا چند هزار رنگ تركيبی به كار برده می‌شود. روش‌های ساخت رنگ‌های مورد استفاده در كار نقّاشی نقشه‌ی فرش، با روش‌های ساخت و تركيب رنگ‌ها در ديگر صنايع و هنرها، تفاوت‌های چشمگيری دارد. بعضی از نقّاشان، روش‌های مخصوصی در تركيب رنگ‌ها به كار می‌برند. در حالت كلّی، برای توليد رنگ مورد نياز، از نظر تعداد رنگ مورد استفاده در تركيب، محدوديت وجود دارد. بدین معنا که رنگ اصلی مورد استفاده در ترکیب، برای توليد اين رنگ‌ها، بسيار محدود است. در حالی‌كه اگرقرار باشد تنوّع رنگ در نقشه‌ی يك فرش، از ۲۰۰ رنگ تجاوز كند، مسلّما تركيبات آن‌ها پيچيده‌تر و همچنین رنگ‌های توليد شده، بيشتر خواهد‌ بود. چنانچه حدّميانه‌ای برای رنگ‌های مورد استفاده در فرش، در نظر باشد؛ در آن‌صورت برای رنگ‌آميزی چنين نقشه‌هايی، رنگ‌هايی مانند مشكی، سرمه ای، قهوه‌ای، سفيد و لاكی را با رنگ‌هایی مانند آبی، زرد و زرشكی ترکیب می‌کنند تا رنگ‌های مورد نياز را به‌دست آورند.